Entropia, czyli dlaczego życie wydaje się skomplikowane?

W poprzednim poście rozmawialiśmy o tym, jak żyć i czynić dobrze. Dzisiaj chciałabym porozmawiać o tym, dlaczego życie wydaje nam się zawsze bardziej skomplikowane niż jest w rzeczywistości. Zgodnie z prawem Murphy’ego – jeśli coś ma pójść źle, na pewno pójdzie źle.  To zwięzłe stwierdzenie nawiązuje do irytującej tendencji życia do sprawiania kłopotów i utrudniania spraw.

Wydaje się, że problemy pojawiają się same w sposób naturalny, podczas gdy rozwiązania zawsze wymagają naszej uwagi, energii i wysiłku. Życie nigdy tak po prostu się nie układa. Jeśli już, nasze życie staje się bardziej skomplikowane i stopniowo popada w nieporządek, zamiast pozostać prostym i uporządkowanym.

Co to jest entropia?

            Wyobraź sobie, że bierzesz pudełko z puzzlami i rzucasz je na stół. Teoretycznie możliwe jest, że elementy poukładają się idealnie na swoim miejscu i stworzą kompletny obrazek po wyrzuceniu ich z pudełka. Ale w rzeczywistości tak się nigdy nie dzieje. Czemu? Zwyczajnie dlatego, że szanse są w przeważającej mierze przeciwko temu.

Każdy element musiałby trafić we właściwe miejsce, aby stworzyć ukończony obrazek. Jest tylko jeden możliwy stan, w którym każdy element jest na swoim miejscu, ale istnieje prawie nieskończona liczba stanów, w których elementy są nieuporządkowane. Mówiąc matematycznie, jest niezwykle mało prawdopodobne, aby uporządkowany wynik nastąpił przypadkowo.

            Podobnie, jeśli zbudujesz zamek z piasku na plaży i wrócisz kilka dni później, już go tam nie będzie. Jest tylko jedna kombinacja cząsteczek piasku, która wygląda jak Twój zamek z piasku. Tymczasem istnieje prawie nieskończona liczba kombinacji, które tak nie wyglądają. Ponownie, teoretycznie wiatr i fale mogą poruszać piaskiem i tworzyć kształt zamku z piasku. Ale w praktyce to się nigdy nie zdarza. Szanse są astronomicznie wyższe, że piasek zostanie rozrzucony w przypadkową stertę. Te proste przykłady oddają istotę entropii. Entropia jest miarą nieporządku. I zawsze jest dużo więcej nieuporządkowanych odmian niż uporządkowanych.

Dlaczego akurat entropia?

            Dlaczego entropia ma znaczenie dla Twojego życia? Oto kluczowa rzecz dotycząca entropii: zawsze rośnie w czasie. To naturalna tendencja rzeczy do utraty porządku. Życie pozostawione same sobie, zawsze będzie mniej zorganizowane. Zamki z piasku zostają zmyte. Chwasty opanowują ogrody. Starożytne ruiny rozpadają się. Samochody zaczynają rdzewieć. Ludzie stopniowo się starzeją. Z czasem nawet góry ulegają erozji, a ich precyzyjne krawędzie ulegają zaokrągleniu. Nieuniknionym trendem jest to, że sprawy stają się mniej zorganizowane.

            Jest to znane jako druga zasada termodynamiki. To jedna z fundamentalnych koncepcji chemii i jedno z podstawowych praw naszego wszechświata. Druga zasada termodynamiki mówi, że entropia systemu zamkniętego nigdy się nie zmniejszy. Na dłuższą metę nic nie wymyka się drugiej zasadzie termodynamiki. Przyciąganie entropii jest nieustępliwe. Wszystko się psuje. Nieład zawsze się pogłębia. Życie bez wysiłku traci porządek. Zanim wpadniesz w depresję, jest dobra wiadomość.

            Możesz walczyć z przyciąganiem entropii, poukładać rozrzucone puzzle, powyrywać chwasty z ogrodu, posprzątać brudny pokój czy zorganizować poszczególne osoby w spójny zespół. Wszechświat jednak w naturalny sposób zsuwa się w kierunku nieładu, więc musisz zużywać energię, aby stworzyć stabilność, strukturę i prostotę. Udane relacje wymagają troski i uwagi. Domy, które stale wyglądają pięknie, wymagają czyszczenia i konserwacji. Skuteczne zespoły wymagają komunikacji i współpracy. Bez wysiłku wszystko się rozpadnie.

Porządek wymaga wysiłku

            Ten wgląd – że nieład ma naturalną tendencję do narastania w czasie i że możemy temu przeciwdziałać wydatkując energię – ujawnia podstawowy cel życia. Musimy dołożyć wszelkich starań, aby stworzyć użyteczne rodzaje porządku, które są wystarczająco odporne, aby wytrzymać nieustający ciąg entropii. Utrzymanie organizacji w obliczu chaosu nie jest łatwe. Entropia zawsze będzie rosła sama. Jedynym sposobem na przywrócenie porządku jest wydatkowanie energii. Porządek wymaga wysiłku.

            Entropia pomaga wyjaśnić wiele tajemnic i doświadczeń codziennego życia. Rozważmy ludzkie ciało. Zbiór atomów tworzących Twoje ciało może być ułożony na praktycznie nieskończoną liczbę sposobów i prawie wszystkie z nich nie prowadzą do żadnej formy życia. Mówiąc matematycznie, szanse są przeważające przeciwko samej Twojej obecności. Wszyscy jesteśmy bardzo nieprawdopodobną kombinacją atomów. A jednak jesteśmy tutaj. To naprawdę niezwykłe. We wszechświecie, w którym entropia rządzi dniem, obecność życia o takiej organizacji, strukturze i stabilności jest oszałamiająca.

            Entropia stanowi dobre wyjaśnienie, dlaczego sztuka i piękno są tak estetyczne. Artyści tworzą porządek i symetrię, których, wszechświat nigdy nie wytworzyłby sam. Jest to tak rzadkie w wielkim schemacie możliwości. Liczba pięknych kombinacji jest znacznie mniejsza niż liczba wszystkich kombinacji. Podobnie, widok symetrycznej twarzy jest rzadki i piękny, gdy twarz może być asymetryczna na wiele sposobów. Piękno jest rzadkie i mało prawdopodobne w świecie nieporządku. To daje nam dobry powód do ochrony sztuki. Powinniśmy jej strzec i traktować jako coś świętego.

Zaprojektuj swoje życie

            Masz połączenie talentów, umiejętności i zainteresowań, które są dla Ciebie specyficzne. Ale żyjesz także w większym społeczeństwie i kulturze, które nie zostały zaprojektowane z myślą o twoich konkretnych umiejętnościach. Biorąc pod uwagę to, co wiemy o entropii, jak myślisz, jakie są szanse, że środowisko, w którym dorastałaś, jest również optymalnym środowiskiem dla Twoich talentów? Jest bardzo mało prawdopodobne, aby życie przedstawiło Ci sytuację, która idealnie pasuje do Twoich mocnych stron. Spośród wszystkich możliwych scenariuszy, które możesz napotkać, jest o wiele bardziej prawdopodobne, że napotkasz taki, który nie odpowiada Twoim talentom.

            Biolodzy ewolucyjni używają terminu zwanego „warunkami niedopasowania”, aby opisać, kiedy organizm nie jest dobrze przystosowany do stanu, w którym się znajduje. Oczywiście, gdy jesteś w sytuacji niedopasowania, trudniej jest odnieść sukces, być użyteczną i wygrać. Życie nie jest optymalne – może nie wychowałaś się w kulturze optymalnej dla swoich zainteresowań, może urodziłeś się w niewłaściwym czasie w historii. Jest o wiele bardziej prawdopodobne, że żyjesz w niedopasowanym stanie niż w dobrze dopasowanym.

Optymalne życie jest projektowane, a nie odkrywane.

            Wiedząc o tym, musisz podjąć się zaprojektowania swojego idealnego stylu życia. Optymalne życie jest projektowane, a nie odkrywane. Entropia dostarcza dobrego wyjaśnienia, dlaczego prawo Murphy’ego wydaje się pojawiać tak często w życiu. Jest więcej powodów, dla których coś może pójść źle niż dobrze. Trudności w życiu nie pojawiają się, ponieważ planety są źle ustawione lub ponieważ jakaś siła kosmiczna spiskuje przeciwko Tobie. To po prostu działająca entropia.

            To niczyja wina, że życie tworzy problemy. To po prostu prawo prawdopodobieństwa. Istnieje wiele stanów nieuporządkowanych i kilka uporządkowanych. Biorąc to pod uwagę, niezwykłe nie jest to, że życie tworzy problemy, ale że w ogóle możemy je rozwiązać. Co Ty sądzisz o entropii w naszym życiu? Jak tworzysz swój uporządkowany i dopasowany świat? Opowiedz mi o tym w komentarzu poniżej albo napisz do mnie maila na adres pytania@cataleja.pl.

Udanego życia,

Cataleja.